LCA
Levens Cyclus Analyse
Een levenscyclusanalyse (LCA) is een methode om de milieu-impact te berekenen van een materiaal, product, project of gebouw over bepaalde levensfases.
Een LCA analyseert de levenscyclus en maakt onderscheid tussen levensfases. Voor elke levensfase wordt de milieu-impact berekend door activiteiten uit die levensfase te analyseren. De LCA kwantificeert duurzaamheid door de milieu-impact van alle levensfases uiteindelijk bij elkaar op te tellen.
EMVI
EMVI model maken
Met een goede motivering kan weliswaar nog altijd op laagste prijs ingekocht worden. Maar in een verbazend korte periode zijn aanbestedende diensten massaal overgestapt op aanbesteden met EMVI. Het gebruik van EMVI in de GWW en bouwsector is gestegen van ongeveer 20% naar ongeveer 80%. De keuze van ‘EMVI tenzij’ in de Aanbestedingswet 2012 heeft dus een duidelijke omslag te weeg gebracht bij het aanbesteden van werken. Na de eerste positieve reacties zijn echter ook steeds meer kritische geluiden te horen.
Met een goede motivering kan weliswaar nog altijd op laagste prijs ingekocht worden. Maar in een verbazend korte periode zijn aanbestedende diensten massaal overgestapt op aanbesteden met EMVI. Het gebruik van EMVI in de GWW en bouwsector is gestegen van ongeveer 20% naar ongeveer 80%. De keuze van ‘EMVI tenzij’ in de Aanbestedingswet 2012 heeft dus een duidelijke omslag te weeg gebracht bij het aanbesteden van werken. Na de eerste positieve reacties zijn echter ook steeds meer kritische geluiden te horen.
LCA
Sublevensfasen
Een levenscyclusanalyse (LCA) is een methode om de milieu-impact te berekenen van een materiaal, product, project of gebouw over bepaalde levensfases.
Een LCA analyseert de levenscyclus en maakt onderscheid tussen levensfases. Voor elke levensfase wordt de milieu-impact berekend door activiteiten uit die levensfase te analyseren. De LCA kwantificeert duurzaamheid door de milieu-impact van alle levensfases uiteindelijk bij elkaar op te tellen.
Onderstaand figuur geeft een overzicht van de levensfases die geanalyseerd worden bij een LCA.
LCA
Milieu-impact
Een LCA wordt daarom opgesteld op basis van de analyse van de levensfasen en de sub-levensfasen van een product of project. Dit is een langdurig en ingewikkeld proces. Wat gebeurt er met de informatie uit een LCA en hoe wordt deze gedocumenteerd? Waarvoor wordt een LCA uiteindelijk gebruikt?
In een LCA wordt een grote hoeveelheid informatie verzameld om het effect op het milieu weer te geven. Zoals aangegeven in de inleiding is dit meer dan CO2-uitstoot en zijn er veel meer activiteiten die impact hebben op het milieu. Bij elke activiteit kunnen bijvoorbeeld ook emissies vrijkomen zoals stikstof, fijnstof en koolstofdioxide. Een activiteit kan ook veel energie verbruiken of afval opleveren.
LCA
Milieu-impact categorieën
Elke activiteit heeft dus effect op het milieu. Deze verschillende effecten en hun emissies zijn onder te verdelen in 11 categorieën: de milieueffectcategorieën. Elke milieueffectcategorie heeft een bijbehorende equivalente eenheid. In onderstaande figuur zijn de verschillende milieueffectcategorieën weergegeven.
De equivalente eenheid van de milieueffectcategorie klimaatverandering is CO2. Er zijn echter ook andere gassen die het klimaat beïnvloeden. Deze worden met een weegfactor omgerekend naar een hoeveelheid CO2. Zo staat 1 kg lachgas (N2O) gelijk aan 310 kg CO2, omdat deze stof in kleinere hoeveelheden veel schadelijker is. Een voorbeeld van zo’n conversie wordt hieronder getoond.
Elke emissie kan verschillende milieueffecten hebben. Lachgas veroorzaakt bijvoorbeeld klimaatverandering, maar tast ook de ozonlaag aan en vormt smog.
LCA
Milieuprofiel (EPD)
Het eindresultaat van een LCA-onderzoek wordt verwerkt in een milieuprofiel. Dit toont de milieu-impact voor elke levensfase, in de respectieve equivalente eenheid. Nu wordt de totale milieu-impact van een specifiek product, dienst of werk vastgelegd in dit milieuprofiel. Het milieuprofiel staat in Europa bekend als een Environmental Product Declaration (EPD), het wordt internationaal op dezelfde manier opgesteld zodat het gecommuniceerd kan worden. In onderstaande figuur is als voorbeeld het milieuprofiel van een bepaald type Nederlands asfalt weergegeven.
In de bovenste rij ziet u het kopje “Milieukostenindicator” uitgedrukt in euro’s, hier komen we in de volgende module terug.
Een milieuprofiel kan ook grafisch worden weergegeven om een beter inzicht te krijgen in de milieu-impact per (sub)levensfase. Onderstaande figuur toont een taartdiagram van de verdeling van de milieubelasting voor een bepaalde betonsoort (beton C30/37 Uit dit taartdiagram kan worden afgeleid dat de milieubelasting van deze betonsoort grotendeels afkomstig is uit levensfase A1 (ruw grondstoffenwinning).
Naast het verkrijgen van inzicht in de milieu-impact, wordt het milieuprofiel van de LCA gebruikt om producten, diensten en projecten te vergelijken. Naarmate er meer LCA’s worden uitgevoerd, ontstaat er een beter beeld van de gemiddelde milieu-impact van een product of proces per sector. bewaken van duurzaamheid en sturen op verdere verduurzaming.
MKI
De Milieu Kosten Indicator (MKI)
De Milieukostenindicator (MKI) is een middel waarmee de uitkomst van een LCA, het milieuprofiel, wordt berekend tot één waarde. Deze enkele waarde is een bedrag in euro’s.
Het EBI maakt het vergelijken van milieuprofielen van producten en processen een stuk eenvoudiger, omdat er maar met één waarde wordt gekeken. Deze vergelijking is echter minder specifiek. Voor een meer gerichte vergelijking per levensfase kunnen nog steeds milieuprofielen worden vergeleken.
Hoe lager de MER-waarde, hoe minder impact op het milieu. De MER is daarmee dé indicator voor objectieve, integrale en eenduidige vergelijking van duurzaamheid.
MKI
Waarom de MKI?
Een LCA bepaalt dus de milieueffecten van een product of proces over de verschillende levensfasen. Dit wordt verwerkt in een milieuprofiel en met de MKI omgerekend naar de uiteindelijke financiële waarde. Deze financiële waarde kan worden gezien als de verwachte maatschappelijke waarde. kosten om de langetermijngevolgen van de milieueffecten op te lossen, een voorbeeld hiervan is de noodzaak om dijken te verhogen als gevolg van zeespiegelstijging door klimaatverandering.
Steeds meer aanbestedende diensten hebben een wens om tot duurzame en circulaire oplossingen te komen. Het EBI geeft inzicht in de milieu-impact van een product of project en maakt het mogelijk om naast prijs en kwaliteit aanbieders ook te beoordelen op milieu-impact. Het doel is dan ook om de markt te stimuleren tot verduurzaming, of duurzame alternatieven bedenken. Dit bespaart niet alleen het milieu, maar ook miljoenen in de toekomst.
Als een opdrachtgever besluit het EBI als gunningscriterium te gebruiken in een aanbesteding, maken alle inschrijvers een EBI-berekening voor hun project. De inschrijver met de laagste milieubelasting krijgt een vooraf bepaald gunningvoordeel. Aanbieders concurreren op deze manier niet alleen op prijs en kwaliteit, maar ook op de milieu-impact die zij met hun project veroorzaken, omdat de marktpartijen weten wat de grootste bijdrage levert aan de milieu-impact van hun project en omdat financiële prikkels (gunningvoordeel ) worden aangeboden voor het verminderen van de milieubelasting, kunnen zij een weloverwogen keuze maken voor duurzaamheidsmaatregelen.
NVI
Nota van Inlichtingen (NVI)
De nota is bedoeld om aanvullende informatie te geven ter verduidelijking van de selectierichtlijn en de inhoud van de aanbesteding. De aard en omvang van het project mag op basis van de aanvullende informatie niet worden gewijzigd.
UAV / UAV-GC
Uniforme Administratieve Voorwaarden (UAV/UAV-GC)
Het verschil tussen de UAV & UAV-GC is dat de UAV wordt gebruikt in traditionele bouwvormen, waarbij de opdrachtgever alleen de uitvoerende taken uitbesteedt aan een partij en de overige taken zoals ontwerp en planning al dan niet zelf uitvoert. of besteedt ze uit aan een derde partij.
UAV-GC wordt gebruikt in geïntegreerde bouworganisatievormen. Dit betekent dat de opdrachtgever een partij inschakelt die het ontwerp maakt, maar ook verantwoordelijk is voor de uitvoering. De meest gebruikte integrale bouworganisatievorm is Design & Construct. GC neemt een deel van de risico’s voor de aannemer over, voornamelijk het ontwerprisico. Een tweede verschil met de UAV-GC is dat de opdracht van de opdrachtgever meer in de vorm van een functioneel ontwerp zal zijn, en minder in een gedetailleerd ruimtelijk ontwerp. of technisch ontwerp. De aannemer heeft meer vrijheid bij het invullen van de realisatie.
LCA
Methodologie
EcoReview is gespecialiseerd in levenscyclusanalyse (LCA). De International Organization of Standardization (ISO) standaardiseert de LCA-methodologie in ISO 14040 en ISO 14044. De Product Environmental Footprint (PEF) is de richtlijn voor Europese LCA’s en is een multicriteria-maatstaf voor de milieuprestaties van een goed of dienst gedurende zijn levenscyclus. Voor elke productcategorie wordt een PEFCR (Category Rules) aangemaakt waarin specifieke rekenregels zijn gedefinieerd.
In de bouwsector is de EN15804 de leidende norm. De EN15804 maakt gebruik van 2 berekeningssets genaamd EN15804:2012 en EN15804:2019+A2, die elk een groot aantal milieueffectberekeningscategorieën bevatten (respectievelijk 7 en 16). Dit betekent dat een LCA-onderzoek zich niet beperkt tot de CO2-voetafdruk/CO2-emissies, maar ook tot andere gedefinieerde milieu-impactcategorieën, zoals eutrofiëring, verzuring en landgebruik.
In Nederland is er een aanvullende norm, de NMD Bepalingsmethode 1.0, die 4 milieu-impactcategorieën toevoegt aan de EN15804:2012. Bestaande uit deze 11 milieu-impactcategorieën wordt één geconcludeerde milieukostenindex (ECI-score) berekend. Dit is een eindscore die de milieukosten van een gedeclareerde functionele of producteenheid weerspiegelt. Voor organisaties die hun producten in Nederland willen verkopen, is het in bepaalde sectoren verplicht om een ECI-score van hun product te hebben en wordt verwacht dat dit zal zowel in de toekomst als in andere het geval zijn. landen, zoals in meer sectoren een verplichting zal zijn.
Zodra een externe verificateur bevestigt dat het onderzoek aan de normen voldoet, is het eindresultaat een Environmental Product Declaration (EPD), of een certificaat met milieurelevante productinformatie, waarin de niet-vertrouwelijke informatie van de LCA en milieu resultaten zijn samengevat in één document. Dit EPD wordt verzorgd door een van de programma-operators van Eco Platform in Nederland, de MRPI.
NMD
NMD Beoordelingsmethode
De NMD Beoordelingsmethode is de Nederlandse set van categorieregels. De beoordelingsmethode is gebaseerd op EN 15804 en is afgestemd op de Nederlandse markt.
NORMEN
EN 15804
Deze Europese norm biedt kernproductcategorieregels (PCR) voor Type III-milieuverklaringen voor elk bouwproduct en bouwservice.
INTERNATIONALE STANDAARDEN
ISO 14040
Deze internationale norm specificeert het algemene kader, de principes en vereisten voor het uitvoeren en rapporteren van levenscyclusanalyses. Deze norm beschrijft de levenscyclusanalysetechniek niet in detail.
INTERNATIONALE STANDAARDEN
ISO 14044
Deze internationale norm specificeert vereisten en biedt richtlijnen voor levenscyclusanalyse.
INTERNATIONALE STANDAARDEN
ISO 14025
Deze internationale norm legt de principes vast en specificeert de procedures voor het ontwikkelen van Type III milieuverklaringsprogramma’s en Type III milieuverklaringen.
LCA
LCA
Een LCA (Life cycle assessment) is een onderzoek waarin alle milieueffecten van een productsysteem worden geanalyseerd. Dit omvat de productie, constructie, gebruik, sloop en einde levensduur.
MKI
MKI
De ECI (Milieukostenindicator) is het resultaat van het wegen van verschillende milieueffecten tot één score volgens de NMD Bepalingsmethode. De ECI-weegmethode is gebaseerd op de schaduwprijsmethode. De schaduwprijs is het hoogst toelaatbare kostenniveau voor de overheid (preventiekosten) per eenheid emissiebeheersing.
EPD
EPD
Een EPD (Environmental Product Declaration) rapporteert vergelijkbare, door derden geverifieerde milieugegevens van een product.